De antiwitwaswet van 18 september 2017 voerde het UBO-register van uiteindelijk begunstigden van vennootschappen en andere juridische entiteiten in. Pas in augustus ll. is het koninklijk besluit gepubliceerd waardoor dit nationaal register in werking kan treden. Dit besluit regelt ook de toegang tot en de werking van het UBO-register.

Ultimate Beneficial Owner

Het UBO-register verzamelt gegevens over de uiteindelijke begunstigden van de in België opgerichte vennootschappen, van trusts, van stichtingen en (internationale) vzw’s en van andere vergelijkbare juridische entiteiten (bv. de burgerlijke maatschap).

Van elke onderworpen entiteit moet één of meerdere natuurlijke personen als uiteindelijke begunstigde in het UBO-register worden genoteerd. Meestal zullen dat de aandeelhouders zijn die 25% of méér van de aandelen controleren of de leden van de raad van bestuur of andere feitelijk leidinggevenden.

Toegang tot het UBO-register

De Administratie van de Thesaurie van de Federale Overheidsdienst Financiën zal de gegevens van de uiteindelijk gerechtigden verzamelen, bewaren, beheren en controleren.
De gegevens over de uiteindelijk begunstigden van vennootschappen in het UBO-register zijn toegankelijk voor:

de bevoegde autoriteiten (overheid);

de onderworpen entiteiten in het kader van de nakoming van hun verplichtingen inzake waakzaamheid ten aanzien van de cliënten (bv. economische beroepsbeoefenaars, adviseurs, notarissen, advocaten, banken);

elke burger, ook rechtspersonen.

Zij hebben ook toegang tot de gegevens van het UBO-register met betrekking tot de (internationale) vzw’s, stichtingen, trusts of gelijkaardige juridische entiteiten, maar personen of organisaties moeten i.c. een legitiem belang aantonen. Ze zullen geen rechtstreekse toegang hebben tot het Register.

Beperkingen op toegankelijkheid

Informatie over de uiteindelijke begunstigden van vennootschappen in het UBO-register zijn voor de burgers wel enkel opvraagbaar op basis van het KBO-nummer of op naam van de onderneming. Bovendien hebben burgers geen toegang tot alle gegevens (bv. ze hebben geen toegang tot het rijksregisternummer en het adres van de uiteindelijk begunstigden).

De Administratie van de Thesaurie kan op verzoek van een uiteindelijke begunstigde waarover informatie in het register is opgenomen, de toegang van bepaalde personen en meldingsplichtige organisaties beperken tot alle of een deel van de informatie over die uiteindelijke begunstigde (bv. bij een onevenredig risico, een risico op fraude, ontvoering, chantage, afpersing, pesterijen, geweld of intimidatie of als de uiteindelijke begunstigde minderjarig of handelingsonbekwaam is). Het is afwachten hoe de administratie deze uitzondering zal toepassen in de praktijk. De overheid verkrijgt steeds volwaardige toegang tot de informatie van uiteindelijke begunstigden van vennootschappen.

Jaarlijks zal de Thesaurie een verslag publiceren met het aantal verleende afwijkingen en de reden ervan. Dit verslag wordt ook aan de Europese Commissie bezorgd.

Verwerking en bewaring van gegevens

De Administratie van de Thesaurie zal de personen inlichten die als uiteindelijke begunstigden in het register zijn ingeschreven. Ze bezorgt hen ook de informatie die daarin op hun naam is vermeld. In de praktijk zal die communicatie op geautomatiseerde wijze gebeuren (via de MyMinfin-applicatie of via mail in de andere gevallen).

De informatie in het UBO-register wordt gedurende tien jaar bewaard vanaf de dag van het verlies van de rechtspersoonlijkheid van de informatieplichtige of de definitieve stopzetting van zijn activiteiten.

Elke raadpleging van het register wordt geregistreerd en bewaard gedurende tien jaar. De minister van Financiën zal nog het bedrag en de betalingsmodaliteiten van de administratieve kosten bij het aanvragen van gegevens vastleggen.

Sancties

Informatieplichtige vennootschappen, verenigingen en stichtingen die hun wettelijke verplichtingen niet naleven, riskeren een administratieve geldboete die varieert tussen 250 euro en 50.000 euro. De geldboete wordt opgelegd nadat de informatieplichtige is gehoord, of minstens behoorlijk is opgeroepen.

Vanaf wanneer?

Hoewel het koninklijk besluit op 31 oktober 2018 in werking treedt, krijgen de informatieplichtigen tijd tot 31 maart 2019 om de informatie voor de eerste keer over hun UBO over te maken aan het UBO-register, en vervolgens vanaf het ogenblik waarop die informatie wordt gewijzigd (binnen de maand).