Om beroepskosten te kunnen aftrekken, moeten er verschillende voorwaarden vervuld zijn. Eerst en vooral moeten de kosten gedaan zijn om belastbare inkomsten te verkrijgen. Daarnaast moet de echtheid en het bedrag van de kosten vaststaan. Als de echtheid wel vaststaat, maar het bedrag niet, kan u hierover een individueel akkoord sluiten met de fiscus. Zo krijgt u onmiddellijk zekerheid over de aftrekbaarheid van de kosten. Er kunnen ook collectieve akkoorden worden afgesloten voor een bepaalde beroepsgroep, daar gaan we in een volgende bijdrage verder op in.

Waarover een akkoord sluiten?

U kan met de fiscus een individueel akkoord afsluiten als u de echtheid van de kosten wel kan bewijzen, maar het bedrag niet precies kan verantwoorden met stukken of andere bewijsmiddelen. Als u zelf niet kan bewijzen dat de kosten echt werden gemaakt, of dat ze verband houden met uw beroepswerkzaamheden, zal een akkoord geen soelaas brengen.

Dit betekent dat het akkoord betrekking kan hebben op:

het bedrag  van de kosten (bv. 250 EUR voor reinigen bedrijfswagens);

het percentage van de kosten (bv. 4 % van de ontvangsten zijn representatiekosten);

het beroepsgedeelte (bv. 15 % van een onroerend goed wordt professioneel gebruikt).

Met het individueel akkoord kan u dan in samenspraak met uw taxatieambtenaar een forfaitair en ‘redelijk’ bedrag van de aftrekbare beroepskosten vaststellen. De administratie aanvaardt deze werkwijze (raming van forfaitair en redelijk bedrag) echter enkel als het voor de belastingplichtige onmogelijk is om de nodige bewijsstukken te verschaffen. Als u bv. een gedetailleerde factuur zou hebben, zou het aangaan van een akkoord uitgesloten zijn. De rechtspraak is het met die beperking van de administratie evenwel niet eens.

Een akkoord kan enkel over feitelijke kwesties worden afgesloten. ‘Rechtskwesties’ (bv. een discussie over een juiste juridische kwalificatie van een kost) vallen hier buiten.

Wie sluit het akkoord, en hoe?

De belastingplichtige sluit het akkoord met de taxatieambtenaar. Dat kan uitdrukkelijk, maar ook ‘stilzwijgend’, bv. doordat de controleur een bepaald beroepsgedeelte zonder meer aanvaardt.

Het akkoord is bindend voor alle fiscale administraties.  Als achteraf blijkt dat u heeft gelogen of informatie heeft achtergehouden is de fiscus natuurlijk niet meer door het akkoord gebonden.

Hoelang geldt het akkoord ?

Het akkoord geldt niet enkel voor het jaar waarin het werd gesloten, maar ook voor de volgende jaren.

Als het akkoord evenwel tot stand komt tijdens een bezwaar, is dat niet zo. In dat geval telt het akkoord enkel voor de aanslagjaren waarop het bezwaar betrekking heeft (dit zijn de jaren waarover u een geschil heeft met de fiscus). U kan zich voor andere aanslagjaren dus niet op dat akkoord beroepen.

Kan het akkoord ‘herzien’ worden?

De administratie kan een akkoord herzien of opzeggen. Dit kan echter enkel schriftelijk en heeft slechts uitwerking vanaf het jaar volgend op het jaar waarin ze deze beslissing heeft bekendgemaakt. Het akkoord kan wel met terugwerkende kracht herzien worden wanneer blijkt dat u bewust valse of onjuiste informatie heeft verstrekt, of als de omstandigheden waarin u uw beroep uitoefent grondig zijn veranderd.

U kunt uw individueel akkoord ook zelf opzeggen, door een lager of hoger kostenbedrag, kostenpercentage of beroepsgedeelte aan te geven of door met een bezwaarschrift het gesloten akkoord te betwisten. In dit geval geldt de opzegging van het akkoord al vanaf het jaar waarin u de kosten heeft gewijzigd of betwist.

Wat als u geen akkoord kan bereiken met de taxatieambtenaar?

Als u geen akkoord kan bereiken, maar de echtheid van de kosten wel is vastgesteld, zodat er enkel over het bedrag nog discussie is, moet de administratie die kosten op ‘redelijke wijze ramen’. Dit kan bv. door uw kosten te vergelijken met die van andere belastingplichtigen die, in dezelfde streek van de betrokkene actief zijn, hetzelfde beroep uitoefenen en bijna identieke ontvangsten en leeftijd hebben.