Kapitaalvennootschappen en personenvennootschappen in België kunnen deelnemen aan een grensoverschrijdende fusie. De regels voor grensoverschrijdende fusies zijn vooral bedoeld voor kmo’s die in een beperkt aantal lidstaten actief zijn en die daarvoor geen Europese naamloze vennootschap (SE) willen oprichten. Hoe moet de totstandkoming van de grensoverschrijdende fusie worden bekendgemaakt in het openbaar register waar elke vennootschap haar akten moet neerleggen?
Kapitaalvennootschappen en personenvennootschappen
Fusies tussen vennootschappen is een veel gebruikte techniek om samenwerkingen te creëren tussen twee bedrijven of groepen in een bepaalde markt. Optimalisatie van kosten, vergroting van marktaandeel, meer bestaanszekerheid zijn enkele redenen voor bedrijven om te fuseren.
De Tiende Richtlijn voor grensoverschrijdende fusies van 26 oktober 2005 is omgezet in het Belgisch vennootschapsrecht door de wet van 8 juni 2008 (art. 772/1 – 772/14 W.Venn). De regeling is in werking getreden op 26 juni 2008.
De richtlijn is van toepassing op fusies van kapitaalvennootschappen. De Belgische wetgever gaat verder: een grensoverschrijdende fusie is mogelijk voor alle vormen van vennootschappen die ook nationaal kunnen fuseren. Zo kunnen in ons land niet alleen kapitaalvennootschappen (naamloze vennootschappen en vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid, met uitzondering van de coöperatieve vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid), maar ook personenvennootschappen deelnemen aan een grensoverschrijdende fusie. Vennootschappen in vereffening en openbare beleggingsvennootschappen met veranderlijk kapitaal (beveks) mogen nooit een grensoverschrijdende fusie aangaan. Failliete vennootschappen kunnen dat wel, op voorwaarde dat zij nog niet zijn gestart met de verdeling van hun vermogen.
Vennootschapsrechtelijke regels
De vennootschapsrechtelijke regels voor de grensoverschrijdende fusies steunen volledig op die voor de binnenlandse fusies, met hier en daar een afwijking. Zo moeten de bestuursorganen van de te fuseren vennootschappen een gemeenschappelijk fusievoorstel opstellen met een aantal items die niet zijn vereist bij louter interne fusies (zoals de waarschijnlijke gevolgen voor de tewerkstelling, de regeling van de werknemersinspraak, de evaluatie van activa en passiva die overgaan naar de gefuseerde onderneming).
Bekendmaking in openbaar register
Volgens de richtlijn kan de wetgeving van elke lidstaat vrij bepalen op welke wijze de totstandkoming van de fusie op zijn grondgebied wordt bekendgemaakt in het openbaar register waar elke vennootschap haar akten moet neerleggen. Die kennisgeving bewijst dat de grensoverschrijdende fusie van kracht is geworden. De neerlegging van akten door de fuserende vennootschappen kan maar gebeuren na uitvoering van de pre- en post-fusiecontrole en nadat de wetgeving van de lidstaat waaronder de uit de fusie ontstane vennootschap ressorteert, bepaalt dat de fusie van kracht is geworden.
Voor België worden de rechten en de verplichtingen van de fuserende vennootschappen uit de arbeidsovereenkomsten, door het van kracht worden van die grensoverschrijdende fusie op de nieuwe vennootschap overgedragen.
De grensoverschrijdende fusie door onderneming wordt van kracht op de datum waarop de notaris de voltooiing vaststelt op verzoek van de vennootschappen die fuseren en die daartoe de nodige attesten en documenten voorleggen.
Bij grensoverschrijdende fusie door oprichting moet bovendien de nieuwe vennootschap zijn opgericht.
Formulier registerinschrijving
De Koning heeft onlangs de wijze vastgelegd waarop het buitenlands register, waar de buitenlandse vennootschap haar akten heeft neergelegd, in kennis wordt gesteld van de van kracht geworden grensoverschrijdende fusie.
De griffie van de rechtbank van koophandel moet het buitenlands register op de hoogte brengen van de inschrijving in het rechtspersonenregister – onderdeel van de Kruispuntbank van Ondernemingen – van een vennootschap die ontstaan is uit een grensoverschrijdende fusie. Ze moet daarvoor een formulier III gebruiken. Ook de notaris moet dit nieuwe formulier gebruiken bij elektronische neerlegging.
Bij ontvangst van de kennisgeving zal het buitenlands register de gegevens van de betrokken vennootschappen schrappen.
Het nieuwe formulier III is beschikbaar in vier talen: het Nederlands, het Frans, het Engels en het Duits. Een papieren formulier III is verkrijgbaar op de griffies van de rechtbanken van koophandel.
Statutenwijziging
Onmiddellijk na het besluit tot grensoverschrijdende fusie worden de eventuele wijzigingen van de statuten van de overnemende vennootschap vastgesteld volgens de aanwezigheids- en meerderheidsregels van het Wetboek van Vennootschappen. Zolang die wijziging van de statuten niet heeft plaatsgevonden, blijft het besluit tot grensoverschrijdende fusie zonder gevolg.