Zowel in Vlaanderen als in Brussel kiest de gewestregering voor de zogenaamde handelshuurlening om huurders van commerciële panden te ondersteunen. Ook de verhuurder wordt er beter van want hij heeft zekerheid over de betaling van minstens een deel van de huur.
Handelshuur: doorbetalen of niet?
Handelshuur is een vaste kost. Ook in coronatijden moet die betaald worden, ook al mocht de winkel niet open door lockdown-maatregelen. Er werden in de loop van 2020 weliswaar enkele rechtszaken aangespannen door huurders maar er is geen lijn in de beslissingen van de verschillende vrederechters. Soms kreeg de handelshuurder grotendeels gelijk, soms kreeg de eigenaar over de ganse lijn gelijk. Er mag immers niet uit het oog verloren worden dat het verhuren van commerciële panden op zich ook een handelsactiviteit is. Als de huurder niet betaalt, is dat ook voor de verhuurder slecht nieuws en kan ook de verhuurder in problemen komen.
In de gepubliceerde rechtspraak zien we dat de vrederechter op zoek gaat naar een gulden middenweg.
Algemeen mag worden aangenomen dat het voor beide partijen beter is om tot een akkoord te komen over de betaling van de huur. Dat kan onder de vorm van een uitstel van betaling, uitzonderlijk een kwijtschelding, eventueel gepaard gaande met een verlenging van het huurcontract onder dezelfde voorwaarden.
Vlaamse oplossing in juni 2020
De Vlaamse regering kwam in juni met een oplossing voor deze tegengestelde belangen: de handelshuurlening. Samengevat komt het er op neer dat de Vlaamse overheid maximaal twee maanden huur voorschiet, op voorwaarde dat de verhuurder een of twee maanden huur kwijtscheldt.
De huurder leent dus één of twee maanden huur en de Participatiemaatschappij Vlaanderen – PMV keert het bedrag van de lening uit aan de verhuurder. Die laatste verwerft daardoor dus zekerheid over de betaling van de huur.
Deze handelshuurlening heeft de vorm van een krediet op twee jaar. De rente bedraagt 2% per jaar.
Een onderneming kan via een handelshuurlening maximaal twee maanden huur per pand ontlenen. De lasten kunnen mee ontleend worden maar het totaal maximum bedraagt 35.000 euro voor alle panden samen.
De huurder heeft 24 maanden om het krediet terug te betalen maar de terugbetalingen starten pas zes maanden na toekenning.
Vlaams oplossing in december 2020
Naar aanleiding van de tweede lockdown besliste de Vlaamse regering om het systeem van de handelshuurlening in december opnieuw te lanceren.
Net zoals de eerste keer kunnen zelfstandigen en vennootschappen met een vestigingsplaats in het Vlaamse gewest die moeten sluiten door lockdown, een handelshuurlening aangaan bij de Vlaamse overheid. De rentevoet is net zoals de vorige keer 2%.
Maar het stelsel wordt voor deze tweede lockdown versoepeld.
De ondernemer kan nu 4 maanden huur ontlenen.
Ook starters kunnen een aanvraag indienen.
Het nieuwe maximum bedraagt 60.000 euro per pand en 150.000 euro per onderneming, als er meerdere panden zijn.
De lening moet terugbetaald zijn na twee jaar maar de terugbetalingen beginnen pas vanaf de zevende maand.
Huurders die al een handelshuurlening kregen onder het eerste stelsel kunnen een nieuwe handelshuurlening aanvragen. De totale som van die leningen mag de grenzen van 60.000 euro en 150.000 euro niet overschrijden. De verhuurder die al eerder een maand huur kwijtschold, moet dat niet opnieuw doen.
De nieuwe handelshuurlening kan aangevraagd worden vanaf 4 januari 2021 en ten laatste op 1 maart 2021.
Brussel
En sinds kort heeft ook Brussel een handelshuurlening.
De toekenning van de handelshuurlening is afhankelijk van de overeenkomst tussen de verhuurder en de huurder om de betaling van de handelshuur (inclusief de lasten) op te schorten voor vier maanden. Bovendien moet de verhuurder ten minste één of twee maanden huur (inclusief lasten) kwijtschelden.
Vervolgens kan de huurder een lening aangaan voor de betaling van maximaal twee maanden huur (inclusief lasten).
Het maximumbedrag van de lening is 25.000 euro voor twee maanden. Een huurder met meerdere panden kan ook meerdere handelshuurleningen aanvragen maar het totaal van alle leningen samen moet onder het maximum van 25.000 euro blijven. Daardoor is de maatregel dus veel beperkter dan de Vlaamse regeling.
Net zoals in het Vlaamse stelsel moet de lening terugbetaald zijn na twee jaar maar moet de eerste terugbetaling pas na zes maanden plaatsvinden. De rentevoet is ook 2% per jaar.
De uiterste datum voor de indiening van de aanvragen voor de Brusselse handelshuurlening is 30 juni 2021, met een laatste betaling op 31 december 2021. De maatregel zal dus uiterlijk op 31 december 2023 aflopen (met uitzondering van hangende geschillen).