De bijzondere aanslag geheime commissielonen is een aanslag van 309 % die kan worden opgelegd aan vennootschappen die bepaalde kosten (erelonen, commissies, enz.) niet kunnen verantwoorden met de vereiste fiscale fiches. De laatste twee jaar werd er voortdurend aan het systeem geprutst, waarbij de toepassing nu eens verstrengd en vervolgens weer versoepeld werd. Eind juni werd een nieuwe soepelere regeling in de wet ingeschreven. Een circulaire heeft deze versoepeling verder toegelicht.
De nieuwe regeling: twee wettelijke toleranties
De oude wettelijke uitzondering blijft bestaan: de aanslag is dus niet van toepassing als de vennootschap kan aantonen dat de genieter zijn commissie of voordeel spontaan heeft aangegeven.
Daar wordt nu een tweede versoepeling aan toegevoegd: er wordt geen bijzondere aanslag opgelegd als de genieter ermee akkoord gaat dat de vergoedingen alsnog bij hem worden belast. Voorwaarde hiervoor is dan wel dat de gewone aanslagtermijn van drie jaar nog niet verlopen is.
Administratieve circulaire versoepelt nog meer (1) : kosten toch aftrekbaar
Als de genieter zijn inkomsten spontaan heeft aangegeven, zijn de betaalde vergoedingen door de vennootschap als beroepskost aftrekbaar.
Als de inkomsten niet spontaan zijn aangegeven, maar de fiscus toch nog kan belasten (nieuwe tolerantie), zijn de kosten (de betaalde vergoedingen) in principe niet aftrekbaar. Dat staat zo letterlijk in de wet. De minister van Financiën heeft deze regel evenwel onmiddellijk gerelativeerd. Met andere woorden: de nieuwe wet wordt deels buiten spel gezet. Wanneer het kleine foutjes of vergissingen betreft die te goeder trouw zijn begaan, blijven de gemaakte kosten dus aftrekbaar als beroepskost. Enkel als er sprake is van ‘manifeste kwade trouw’ wordt de wet onverkort toegepast en zijn de kosten niet langer aftrekbaar.
Administratieve circulaire versoepelt nog meer (2): akkoord van genieter niet noodzakelijk
Het akkoord van de genieter is blijkbaar niet van vitaal belang. Doorslaggevend is dat de genieter belast kan worden binnen de wettelijke termijn. Het speelt daarbij eigenlijk (volgens de administratie en de minister) geen rol meer of dat nu met of zonder het akkoord van de genieter is.
Administratieve circulaire versoepelt nog meer (3): ook na verstrijken driejarige termijn
De wet vermeldt dat de nieuwe versoepeling enkel wordt toegepast als de genieter nog kan worden belast tijdens de gewone driejarige termijn. Ook dit blijkt weer niet onoverkomelijk. Er bestaan immers nog andere wettelijke aanslagtermijnen voor bijzondere gevallen, nl. vijf jaar (als er nieuwe bewijskrachtige gegevens opduiken die aantonen dat bepaalde inkomsten, bv. de vergoedingen van de genieter, niet werden aangegeven) of zeven jaar (bv. in geval van fraude).
Ook tijdens die termijnen van vijf of zeven jaar kan de genieter nog belast worden, zodat de bijzondere aanslag niet aan de vennootschap moet worden opgelegd.
Conclusie: bijzondere aanslag is de uitzondering
Uit de hele nieuwe houding van de minster en de administratie blijkt duidelijk dat het opleggen van de bijzondere aanslag geheime commissielonen enkel nog in uitzonderlijke gevallen mag.